ყოფილ პედაგოგთა მოგონებები

სკოლის ყოფილი პედაგოგების მოგონებები:

სიმონ არველაძე -
ლოგიკის მასწავლებელი






სიმონ არველაძე - პროფესორი, მწერალი, ქუთაისის საპატიო მოქალაქე, ომისა და შრომის ვეტერანი.





     1952 წელს წარჩინებით დავამთავრე ი.ბ. სტალინის სახე­ლობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფილო­სო­ფიის ფაკულტეტი, მომენიჭა ლოგიკის მასწავ­ლე­ბლის კვა­ლი­ფიკაცია. განათლების სამინისტროს განაწილებით დავ­ბრუნ­დი  მშობლიურ ქუთაისში.
  1952 წლიდან იწყება ქუთაისში ჩემი ცხოვრების აღმართ-დაღმართი. რაკი ოფიციალურად მონიჭებული მქონდა ლო­გიკის მასწავლებლის კვალიფიკაცია, ქალაქის განათლების გან­ყოფილების (გამგე ცნობილი პედაგოგი და მოღვაწე ისაკ ბალანჩივაძე) ბრძანებით თავდაპირველად ლოგიკისა და ფსი­ქო­ლოგიის მასწავლებლად დავინიშნე მე-7 საშუალო სკოლაში (დირექტორი ლუბა ბინიაშვილი). სასწავლო გეგმით ამ საგნებს ეთმობოდა მცირე კვირეული (2-2 საათი) საგანაკ­ვეთო დატვი­­თვა, ამიტომ დამატებით გაკვეთილები მომცეს მე-2 საშუალო სკოლაში (დირექტორი ისტორიკოსი ილია გენძეხაძე).
      1954 წელს  მე-8 საშუალო სკოლიდან გათავისუფლდა ლოგიკისა და ფსი­ქოლოგიის მასწავლებელი, რომლის საათები მე დამიმატეს, არასრული საგანაკვეთო დატვირთვის გამო. ამავე წლიდან მიმიწვიეს პიონერთა და მოსწავლეთა სასახლეში ნორჩ შემოქმედთა და ლიტერატორთა წრის ხელმძღვანელად. ასე რომ, სკოლების პარალელურად, სასახლეში შემოქმედ ჭაბუკებს და გოგონებს, რომლებიც წერდნენ ლექსებს და პატარ-პატარა მოთხრობებს, ჩანახატებს და ა.შ. ვასწავლიდი ხელოვნებას და მხატვრულ წერასა და ოსტატობას. საშუალება მქონდა ჩემი სკოლებიდან შემერჩია  შემოქმედებითი ნიჭის მქონე ბავშვები და გამეერთიანებინა ისინი სხვადასხვა წრეებში, მათგან ზოგიერთი ახალგაზრდა, შემდგომში ცნობილი მწერალი, მეცნიერი და საზოგადო მოღვაწე გახდა. გავიხსენებ ზოგიერთ მათგანს: რევაზ ბალანჩივაძე (მე-7 საშუალო სკოლიდან), არჩილ და გურამ კოსტავები, ჯემალ ქარჩხაძე (მე-2 საშუალო სკოლიდან), მზია შენგელია, უშანგი იაშვილი, აკაკი ბრეგაძე, ელიზა გელაშვილი (მე-8 საშუალო სკოლიდან). ჩემს ავტობიოგრაფიულ მემუარულ წიგნში „ჩვენი ცხოვრება უანკარეს ღვინის ფერია“ (2007 წ. თანაავტორი ლიტერატორი მარი ხვედელიძე)  მოკლედ დახასიათებულია სასახლეში აღზრდილ და შემდეგ ცნობილ ადამიანთა შემოქმედებითი ცხოვრების განვლილი გზა და მოღვაწეობის შედეგები.
   მე-8 საშუალო სკოლა ერთ-ერთი მოწინავე და გამორჩეული იყო ქალაქში, თავისი სახელოვანი პედკოლექტივით და ნიჭიერი მოსწავლე-ახალგაზრდობით.
    სკოლის დირექტორი ივანე ვაშაკიძე და წამყვან სასწავლო დისციპლინათა მასწავლებლები კარგად იყვნენ ცნობილი არა მხოლოდ ქუთაისში, არამედ მთელ რესპუბლიკაში.
     სკოლის სხვადასხვა თაობის აღზრდილთაგან, მრავალი ცნობილი მწერალი, მეცნიერი და საზოგადო მოღვაწე გახდა, რაც სწორედ სკოლაში მოღვაწე პედაგოგთა დიდი ამაგისა და დამსახურების შედეგი იყო, ეს ღვაწლმოსილი პედაგოგები გახლდნენ: სასწავლო ნაწილის გამგე, ლიტერატურის მასწავლებელი ნუჩიკო ვასაძე, გიორგი (ჟორა) ტორაძე (ისტორიკოსი), ეთერ ბურჯანაძე (მათე­მატიკოსი), ეკატერინე სულავა (ქიმიკოსი), დავით ცირეკიძე (მათემატიკოსი), არჩილ ბარდაველიძე (მათე­მატიკოსი) და სხვა.
        ამ სკოლაში აღზრდილ მოსწავლეთაგან, რომელთა შორის ბევრი იყო ოქროს მედალოსანი და შემდეგ ასევე წარმატებით მიიღო უმაღლესი სპეციალური განათლება და თავი გამოიჩინა სახალხო მეურნეობის სხვადასხვა დარგში (განათლება, კულტურა, ხელოვნება და სხვა), როგორც მწერალი, მეცნიერი, საზოგადო მოღვაწე, ტექნიკური, ინტელიგენციის წარმომადგენელი თუ აქტიურ სამეურნეო და საზოგადოებრივ საქმეთა პროფესიონალი. მათ შორის აუცილებლად უნდა გავიხსენოთ რეზო ჭეიშვილი - გამოჩენილი მწერალი, პროზაიკოსი და უბადლო მხატვრულ ნაწარმოებთა ავტორი; აკაკი ბრეგაძე - მწერალი, მთარგმნელი, რომელმაც შესანიშნავად თარგმნა გამოჩენილი მწერლების - ლევ  ტოლსტოის, ჩინგიზ აიტმატოვის და სხვათა ნაწარმოებები და გააცნო ქართველ საზოგადოებას; ტექნიკური ინტელიგენციის რიგებიდან პროფესორები: რანი ჭაბუ­კიანი, იუზა ციციაშვილი, სამეურნეო-ადმინისტრაციული დარგის მუშაკები - თემურ ჟღენტი, ზურაბ გაბრიაძე, თემურ ლოლაძე და სხვა. აღზრდილთა შორის არიან ცნობილი სპორტსმენები, ექიმები, ჟურნალისტები და ა.შ.
       ჩემთვის ერთობ სასიამოვნო და დაუვიწყარი იყო ნახევარსაუკუნოვანი იუბილე მე-8 საშუალო სკოლის იმ მეთერთმეტეკლასელთა, რომლებმაც 1954 წელს დაამთავრეს საშუალო სკოლა. ეს იყო 2004 წლის 23 ოქტომბერს. საზეიმო შეხვედრა გაიმართა მე-8 სკოლაში (დირექტორი რეზო სირბილაძე), იყო გულთბილი საუბარი, ურთიერთისადმი სიყვარულისა და პატივისცემის გამოვლინება. გადავიღეთ სამახსოვრო სურათი, ეს შეხვედრა დაგვირგვინდა სანადიმო თავყრილობით.
  მომდევნო ნახევარი საუკუნეც, სკოლამ და პედაგოგთა ახალმა პლეადამ, ასევე წარმატებულად განაგრძო მოღვაწეობა, ტრადიციების გაღრმავება და  რაც მთავარია, მოსწავლე-ახალგაზრდობის აღზრდა და წარმოჩინება ცხოვრების დიდ სარბიელზე გამოსაყვანად. ამდენად, პატივი და დიდება ეკუთვნის ყველა დროის აღმზრდელსა და პედაგოგს, აქტიურად  მოღვაწე ადამიანთა ამ სახელოვან პლეადას, ხოლო მარადიული ხსოვნა და არ დავიწყება მათ, ვინც ადრე თუ გვიან წავიდა ამ წუთისოფლიდან, გადასახლდა იმიერში და გახდა მიწისქვეშა ლოდი, საქართველოს სამუდამო მკვიდრი და ბინადარი...






მე-8 საშუალო სკოლის დამთავრების
50 წელი. 23 ოქტომბერი.
 2004 წელი.










მე-8 საშუალო სკოლის 1954 წლის კურსდამთავრებულები პედაგოგებთან ერთად: (მარცხნიდან მარჯვნივ) ზურაბ გაბრიაძე - სასტუმრო „ქუთაისის“ დირექტორი, რანი ჭაბუკიანი - სუბტროპიკული მეურნეობის ინსტიტუტის პროფესორი, აკაკი ბრეგაძე - მწერალი, თემურ ლომიძე - ინჟინერი, თამაზ  კვანტალიანი - პედაგოგი, რეზო სირბილაძე - №8 საჯარო სკოლის  დირექტორი, ზაურ არველაძე, სიმონ არველაძე - პედაგოგი, პროფესორი...



   ნათელა ხობუა -
გერმანული ენის მასწავლებელი









მე-8 საშუალო სკოლაში მუშაობდა 40 წლის განმავლობაში, 1954-1994 წლებში.












         მოგონებები და სიყვარული, სკოლაში 40-წლიანი მოღ­­ვა­წე­ობიდან ძალიან ბევრი გამყვა. გავიხსენებ ზოგი­ერთ მათგანს.

პედაგოგიური მუშაობა დავიწყე ბატონ ვანო ვაშაკი­ძის დირექტორობის დროს. ბატონი ვანო ენერგიითა და საქმის კეთების სურვილით აღსავსე პიროვნება იყო და კარგად ართმევდა თავს სკოლის მართვას.

     გადიოდა დრო და სკოლამ სხვადასხვა მიზეზის გამო  იწყო უკუსვლა. სკოლიდან ბევრი მოსწავლე სხვა სკოლაში გადადიოდა სასწავლებლად, დაეცა დისციპლინა, მხოლოდ  მასწავლებელთა ერთი ნაწილის ავტორიტეტით ვინარ­ჩუნებდით სკოლის სახელს და მიღწევებს.  მძიმე და გამოუსწორებელი ინციდენტის გამო ვანო ვაშაკიძე გაათავისუფლეს სკოლის დირექტორობიდან, მაგრამ როგორც ღვაწლმოსილი მუშაკი გადაიყვანეს დახელოვნების ინსტიტუტში რუსული ენის მეთოდისტად.

სწორედ ამ დროს ჩვენს სკოლას მოევლინა დირექტორად ბატონი ალიოშა სანდუხაძე. ორ კვირაში სიტუაცია მთლიანად შეიცვალა. მასწავლებელი მასწავ­ლებელს დაემსგავსა, მოსწავლე-მოსწავლეს და გაკვეთილი-გაკვეთილს. ყოველ­დღიურად ტრიუმ­ფალური მიღწევები გვქონდა. გადავედით კაბინეტურ სისტემაზე. თითქმის ყოველდღე მოდიოდნენ სხვა სკოლებიდან დირექტორები, მასწავლებლები და იზიარებდნენ მიღწევებს.

      მიღწევები დიდად დააფასა ქალაქის ხელმძღვანელობამ და დააჯილდოვა სკოლა გარდამავალი წითელი დროშით. სიხარულს ვერ ვფარავდით. ჩავატარეთ დიდი საქალაქო ღონისძიება, რომელსაც ზემდგომი ორგანოები და ქალაქის სკოლის დირექტორები ესწრე­ბო­დნენ. ღონისძიებას დიდი შეფასება მიეცა. ამის შემხედვარე ყველა პედაგოგი მეტი სიხა­რუ­ლითა და შემართებით მუშაობდა. ასე გავატარეთ სამი წელი. ბატონი ალექსანდრე სან­დუხაძე გადაიყვანეს მეორე საშუალო სკოლის დირექტორად და ჩვენს სკოლაში ხელ­მძ­ღვა­ნელად ბატონი რომან ცინცაძე მოვიდა. ტრადიცია უცვლელად გაგრძელდა, ჩვ­ენი სკოლის მიღწევებზე ყველგან ლაპარაკობდნენ - მოდიოდნენ გამოცდილების გასაზია­რებლად.
  ტარდებოდა მრავალი საქალაქო ღონისძიება და წარმატებებს წარმატებები ემატებოდა. ასე გაგრძელდა 4 წელი, რის შემდეგაც ბატონი რომან ცინცაძე გადაიყვანეს რაიკომის მდივნად.
   სკოლის დირექტორად ბატონი კუკური სიხარულიძე დაინიშნა. მან გარკვეული ხნის განმავლობაში შეძლო შეენარჩუნებინა ტრადიციები. 
    მალე ზოგიერთი მასწავლებლის ცუდი ჩარევით და ზეგავლენით სკოლამ ისევ დაიწყო უკუსვლა. იკლო მოსწავლეთა რიცხვმა, სკოლამ კვლავ იცვალა სახე. გახშირდა უდის­­­­ლინობა, გაკვეთილების გაცდენა. მოსწავლეთა რაოდენობა  200-მდე დავიდა. ყოველივე ამის გამო კუკური სიხარულიძე გაათავისუფლეს და დირექტორად ავთანდილ ქურასბედიანი დანიშნეს. არ ჩანდა ცუდი პიროვნება, მაგრამ ისიც მოექცა  მასწავლებელთა ერთი ჯგუფის გავლენის ქვეშ. არ დაუჯერა მოწინავე მასწავლებლებს, ამიტომ სასკოლო-საგან­მანათ­ლებლო საქმემ ისევ უკან სვლა დაიწყო. დაიკარგა ყველა ტრადიცია.
 ავთანდილ ქურასბედიანის მოულოდნელად გარდაცვალების შემდეგ, 2001 წლის იანვრიდან სკოლას  ბატონი რეზო სირბილაძე მოევლინა, რომელმაც იმედები გაამართლა, ისევ აღდგა დისციპლინა, აღდგა ტრადიციები. სკოლა სკოლას დაემსგავსა, მასწავლებელი მასწავლებელს და მოსწავლე - მოსწავლეს. ამის დამნახველმა უბანმა პირი იბრუნა სკოლისაკენ. ყოველდღიურად იზრდებოდა და იზრდებოდა მოს­წავლეთა რიცხვი. ზუსტი მსგავსებაა ალიოშა სანდუხაძესა და რეზო სირბილაძეს შორის. სიხარულს ვერ ვფარავ და იმ დღეს ვლოცავ, როცა ჩვენს სკოლაში ბატონი რეზო სირბილაძე მოვიდა. დიდხანს, დიდხანს, ჩემო საყვარელო რეზო, თქვენი ხელი და გონიერება არ მოშლოდეს და არ მოკლებოდეს ჩვენს საყვარელ სკოლას, დიდხანს თქვენი ჯანმრთელობა, სიცოცხლე და გამჭრიახობა. გფარავდეთ ღმერთი.
   ჩემი მუშაობის პერიოდში ვანო ვაშაკიძის დირექტორობის დროს ჩვენი სკოლის შენობას დააშენეს მესამე სართული.
       კუკური სიხარულიძის დირექტორობის დროს ჩვენი   სკოლის ერთი ჯგუფი, პირადად ჩემი მეათე კლასი გადაკეთდა 37-ე პროფსასწავლებლის ბაზად. მოსწავლეები იქ ისმენდნენ გაკვეთილებს და გამოცდებიც იქ ჩააბარეს.








    სკოლაში მე-8 სამკერვალოს ბაზაზე გაიხსნა დიდი საამქრო. ჩემი კლასის მოსწავლეები იქ მუშაობდნენ, სწავლობდნენ კერვას. ამ პერიოდში სკოლის ეზოში აშენდა ორსართულიანი შენობა, სადაც გაიხსნა სადურგლო სახელოსნო, რომელშიც ვაჟები  ეუფლებოდნენ დურგლის  პროფესიას. ეს პროცესი გაგრძელდა მხოლოდ კუკური სიხარულიძის დირექტორობის ბოლომდე.

      პირადად მე განსაკუთრებით მიყვარდა მოსწავლეები. ყოველთვის მათ მხარეზე ვიდექი, გაჭირვების დროს ვეხმარებოდი და ვიცავდი. რამდენიმე მოსწავლე გარიცხვას გადავარჩინე, რადგან მათ შეფობას ვალდებულებად ვიღებდი და სკოლა დავამთავრებინე. ეს მოსწავლეები იყვნენ: ლოსაბერიძე, აბდუშელიშვილი, ტურაბელიძე, ბუხაიძე, შამელაშვილი. დღეს ისინი საუკეთესო პიროვნებები არიან. ეს მოსწავლეები ხშირად მიხსენებენ, ტელეფონით მიკავშირდებიან და ოჯახშიც მსტუმრობენ.
  1. მყავდნენ წარჩინებული მოსწავლეები, ისინი ძალიან  მიყვარდნენ, მათაც ვუყვარდი და დღესაც თითქმის ყველას ვახსოვარ. ჩამოთვლა ძალზე შორს წამიყვანს, მაგრამ ზოგს მაინც დავასახელებ: გელა ლობჟანიძე, თამაზ ნებიერიძე, მაყვალა სვანიძე, ნინო ჩირაძე, ნატო ზაქარეიშვილი, გულიკო მაღლაფერიძე, გია მაღ­ლა­ფერიძე, კახა ნურალიძე, ლევან ასლანიძე, ლალი ასლანიძე, მანანა იაშვილი, რუსუდან ებანოიძე, ქეთინო ჭეი­შვი­ლი, მადონა წულაია, მაგუ­ლი წულაია, დათო აბუ­ლაძე, თემურ ყურაშვილი, ზაზა ნი­ჟარაძე, ნათია ბზი­კაძე, რო­მან ხაჭა­პუ­რიძე, თამთა ხაჭა­პურიძე, თამ­რი­კო ხაჭა­პურიძე, პაატა იო­სელიანი, თამილა ქველი­­შვილი, ნინო ღურ­ჭუმე­ლი­ძე, მა­ნანა ღუ­­­­ჭუ­მელიძე, მაია ოჩხი­კიძე, ნინო ჭა­ბუკიანი, ასმათ ღვი­­ნე­ფაძე, ლევან მაღ­ლა­კე­ლიძე, მზია სულა­მანიძე, ნა­ნა სუ­ლამანიძე, გია ქობა­ლი­ანი, თამილა მალა­ციძე, ირმა თუთა­შვი­ლი, ნინო კაჭ­კა­­ჭი­შვი­ლი, ზაზა კაჭ­კაჭი­შვი­ლი, პაატა აფხაიძე, ინეზა როინი­შვილი, ინგა ლაბაძე, ნარგიზა ალხა­ზაშვილი, თამაზ ალხა­ზა­შვილი, ტა­რი­ელ ჭარ­ხა­ლაშ­ვილი, რე­ზო ჩხაიძე, რეზო გიო­რგ­აძე, ნათელა გიორ­გაძე, დე­ბი ქათამაძეები, მერი სუ­ლა­­­ველიძე, ბელა ალ­ხა­ზა­შვილი, კობა ნადა­რაია, რომან ქორიძე, ნუკ­რი ქო­რიძე, მან­­ნა ვახტან­გაძე, ნანა იაშვილი, მანანა იაშვილი, ნინო ჭარხალაშვილი, ჯამბულ ღვი­ნეფაძე, ხათუნა ღურჭუმელიძე, გიზო სირბილაძე, ციმი დოღონაძე, თეიმურაზ შალი­კიანი, ვანო გვენეტაძე, გოგი გაბიჩვაძე, მამუკა მიქაბერიძე, ვახტანგ ჩხაბერიძე, კაკო ოქ­რუაძე, ნინო იამანიძე, რეზო მიქაუტაძე, რამაზ მიქაუტაძე, ფერიდე ნებიერიძე, ხატია სიმ­სივე, მეგი ოჩხი­კიძე, მეგი გამთენაძე, ალე­კო ჭელიძე, ნატო შიუ­კა­შვილი, მერაბ ნიშ­ნი­ანიძე და სხვები.      ყველას ჩამოთვ­ლას ვერც შევძლებ, რადგან ვერც მოვ­ძე­­ნი ისეთ მოს­წავ­ლეს, რომელიც მე არ მიყ­ვარ­და და მასაც არ ვუ­ყვარდი.

   განსაკუთრებით კა­რგი დამოკი­დე­ბუ­ლე­ბა მქონდა მოს­წავლეთა მშობ­ლებ­თან, რადგან ერთ საქმეს ვემსა­ხუ­რებოდით. ერთობლივი მუშაობით მიზანს ვაღწევდით, თუ მოსწავლეს რაიმე საეჭვოს შევნიშნავდით, ერთობლივად ვასწო­რებდით. ხშირად ვიწვევდი მშობელთა კრებებს. ყველა მშობელს პატივს ვცემდი და მათგანაც იგივეს ვღებულობდი. ბედნიერი ვარ, რომ ჩვენი ურთიერთპატივისცემა დღესაც გრძელდება.

    ჩემი მუშაობის პერიოდში ბევრი მედალი არ გასულა. მახსოვს მედალოსნები: სოსო კინწურაშვილი, ჰამლეტ წულაია, გია მაღლაფერიძე, ტროფიმე და აპოლონ ძოძუაშვილები, გიზო ბრეგაძე, მაგული ქარქაშაძე, რეზო გიორგაძე და ნინო იამანიძე.

       80-იანი წლებიდან მედლის გაცემა თითქმის აიკრძალა. ბევრი საუკეთესო მოსწავლე უმედლოდ გავისტუმრეთ სკოლიდან. დღეს ისინი საუკეთესო პიროვნებები არიან.

პატივს  ვცემდი და სითბოს არ ვაკლებდი ობოლ ბავშვებს. ხშირად  ეკონ­­მიურადაც ვეხმარებოდი მათ. მე ამ ბავშვებისაგან დიდი სითბო და სიყვარული გამყვა.

      ბატონ ალიოშა სანდუხაძის დირექტორობის დროს ჩვენი სკოლის 35 მოსწავლემ შრომითი სემესტრი გაიარა ნარაზენის ჩაის საბჭოთა მეურნეობაში, ვკრეფდით ჩაის. შრომით რაზმს მე და სკოლის ორგანიზატორი მერი ვაშაკიძე ვხელმძღვა­ნე­ლობდით. ნარაზენის ჩაის საბჭოთა მეურნეობაში ქუთაისიდან გაგზავნილი იყო 13 რაზმი. ჩვენი რაზმის მოსწავლეებმა ბრწყინვალედ გაართვეს თავი ამ მეტად მძიმე და მნიშვნელოვან საქმეს. 13 რაზმში დავიკავეთ მესამე ადგილი.




  
       1980 წ. ნათელა ხობუა  კოლეგებთან.  დირექტორი   კუკური სიხარულიძე



     სკოლაში ხში­რად ტარდებოდა რო­გორც სასკოლო, ას­ევე საქალაქო გაკ­ვე­­­­­ლე­ბი, რო­გორც და­წყე­ბით, ასე­ვე მაღალ კლა­სებში. თუ­მცა ალექ­სანდრე სან­დუ­ხა­ძის დირექ­ტო­რო­ბის დროს სა­ქა­ლაქო გაკ­ვე­თი­ლების ჩა­ტა­­­რება არ გვჭირ­დე­­ბო­და, ყვე­ლა ჩვე­ნი გაკ­ვე­თი­ლი სა­ქა­ლა­ქო იყო. არ ვი­ცო­დით, რო­მელი სკო­ლის რო­მელ მას­წავ­­ლებ­ელს მოე­სურ­ვებოდა ჩვენთან მო­სვლა, გაკვ­ეთი­­ზე დასწრება და  გამ­ოც­დილების გაზიარება.

    ჩემი მუშაობის პერი­ოდ­­ში უყოფა­­ცევო, ცელქი და გან­სა­კუთრებული ხასი­­თის ბავშვები იშვია­თად შემ­­ვედრია. თუ შემ­ხვე­­რია მათ გვე­რდ­ში დავმდ­გარ­ვარ და სწორ გზაზე და­მი­ყე­ნებია.

   ჩემი ბევრი  ყო­ფილი მოს­წავლე დღეს იერუ­სა­ლიმის მკვიდ­რია. ისინი ხშირად მი­­სენებენ და მე­სა­უბრებიან ტელე­ფო­ნით. ესენია ლიანა ჩიკვა­შვ­­ლი, შალვა მეგ­რე­ლი­შვი­ლი, რაფიელ ელაშვილი, ისაკ პა­პიაშვილი, ნათელა პაპიაშვილი, კაკო ჩიკვაშვილი, დურსუნ ნანიკაშვილი, მადონა ნანიკაშვილი, რაფიელ ფიჩხაძე, ლია იაკობაშვილი,  ემა პაპიაშვილი, ისაკ ჩიკვაშვილი, ილია მოშიაშვილი  და ა. შ.

   ჩვენს აღზრდილებს არც იქ, ისრაელში შეურცხვენიათ თავი. მაგალითად: რაფიელ ელიაშვილი - მინისტრია, ისაკ პაპიაშვილი  - დოქტორი,  ბევრი მათგანი ექიმი და  ინჟინერია და საპატიო ადგილებზე მუშაობენ. 


ლეილა კეზევაძე -
გეოგრაფიის მასწავლებელი









მე-8 საშუალო სკოლაში მუშაობდა  25 წლის განმავლობაში, 1972  წლიდან 1997 წლამდე.










ეს ის პერიოდია, როცა საქართველოში  მკვიდ­რდ­ებო­და  კაბინეტური სისტემა. ჩვენი სკოლა პირველი იყო  ქა­ლაქში, რომელიც სწავლების  ამ ფორმაზე  გადავიდა. სკო­ლას ხელმძღვანელობდა  ბატონი ალიოშა სანდუხაძე, რო­მელმაც პედკოლექტივი დარაზმა ამ საქმისათვის. ვმუ­შა­ობდით კაბი­ნე­ტების მოწყობაზე.  აღვჭურვეთ  ისინი ტექ­ნიკური საშუალებებით: კინოაპარატებით, კოდოსკოპებით, დიაფილმებისა და დიაპოზიტივების საჩვენებელი მოწყობი­ლო­ბებით.     
   გეოგრაფიის კაბინეტი ერთ-ერთი საუკეთესო იყო სკო­­ლაში, სადაც დაიდგა ახალი ავეჯი. მოეწყო კინო­ჯიხური, ავტომატური დაბ­ნელება, რუკების ჩასადგმელი. გაკვეთილებზე ვიყენებდი გლობუსებს, ჰერბარიუმებს, მინერალებს, სურათებს. თვალსაჩინოების დახმარებით გაკვეთილები ტარდებოდა მაღალ დონეზე.                   
   კაბინეტის ტექნიკური ბაზა საშუალებას იძლეოდა მიგვეღო პრაქტიკანტები ქუ­თაისის პედაგოგიური ინსტიტუტის გეოგრაფიის ფაკულტეტიდან (ხელმძღვანელები: დოც. დ. ნოზაძე, ა. თვალთვაძე).
   გეოგრაფიაში შექმნილი იყო ორი წრე. მოსწავლეებს ვამუშავებინებდი თემებს, რომლებიც იმარჯვებდნენ რესპუბლიკურ კონფერენციებზე და იმსახურებდნენ სიგელებს. ერთ წელიწადს სამმა თემამ ერთდროულად გაიმარჯვა და გეოგრაფიის წრეც დაჯილდოვდა ქების სიგელით. წრის წევრებისათვის ტარდებოდა ექსკურსიები ქალაქის მოწინავე წარმოება-დაწესებულებებში: ავტოქარხანაში, ლიტოფონის, მინისტარის ქარხანაში, სტამბაში, აგრეთვე ხშირად ვსტუმრობდით ისეთ ღირს­შე­სა­ნიშნავ ადგილებს როგორიცაა: სათაფლია, გელათი, მოწამეთა, გეგუთი და ა.შ. ვიმოგ­ზა­ურეთ ქვეყნის თითქმის ყველა კუთხეში: ფშავ-ხევსურეთში, სვანეთში, აფხაზეთში, ვარძიაში. ვესტუმრეთ სომხეთსაც. შთაბეჭდილებებს სტენდის ,,ჩვენი ექსკურსიები“ საშუალებით ვაცნობდით მთელ სკოლას.
   ამ პერიოდში სკოლა გამოირჩეოდა მრავალრიცხოვანი მოსწავლეთა კონტინ­გენტით. ბუნებრივია, აქედან გამომდინარე, მქონდა ურთიერთობა ხასიათების მი­ხედვით განსხვავებულ მოსწავლეებთან, მათ შორის ძნელადაღსაზრდელებთანაც. მათთან მუშაობას მიადვილებდა გამოცდილი პედაგოგები: ეთერ ბურჯანაძე, თამარ ჩაგელიშვილი, ნათელა ხობუა, არჩილ ბარდაველიძე, მერი ვაშაკიძე, ლილი იობიძე და სხვები. მათი გამოც­დილების გაზიარება ბავშვებთან მუშაობისას, ათასგვარი წინააღმდეგობისა და სირთულის მიუხედავად, საინტერესო იყო. მე, უმეტესად უფ­როსკლასელებთან ვმუშაობდი და გარდა გეოგრაფიისა, გაკვეთილზე უამრავ თემაზე მქონდა საუბარი. ეს საუბარი გრძელდებოდა გაკვეთილების შემდეგაც. განსა­კუთ­რებით საინტერესო იყო მათი მოსმენა. ისინი ახლებურად აზროვნებდნენ, ფაქტებს თავისებურად ხსნიდნენ და სიმართლეს ეძებდნენ. პატივს ვცემდი მათ აზრს. წინააღმდეგ შემთხვევაში მათ ნდობას დავკარგავდი.
   ვერ ვიტყვი, რომ ყველა ჩემი მოსწავლე გეოგრაფიით გატაცებულნი იყო, მაგრამ გაკვე­თილებზე ვახერხებდი მათ დაინტერესებას რუკებზე, ატლასებზე მუშაობით, გაკვეთილის პროცესში ბავშვების ჩართვით, დასაქმებით. განსაკუთ­რებით ექსკურსიებზე ვუახ­ლოვ­დებოდით ერთმანეთს, იქ მჟღავნდებოდა მათი დადებითი და უარყოფითი თვისებები, რასაც რეაგირების გარეშე არ ვტოვებდი.
ჩემთვის (და არა მარტო ჩემთვის) დიდი ტრაგედია იყო და დღემდე ცრემლებს ვერ ვიშრობ იმ უდროოდ ჩამქრალ სიცოცხლეთა გახსენებისას, რომელთა სიკვდილმა წარუშლელი კვალი დატოვა ჩემზე (ახლაც ცრემლები მახრჩობს ამას რომ ვწერ). პირველი ელდა იყო ვახტანგ გაბადაძე, რომელიც ავღანეთში დაიღუპა, ბანდიტებთან ბრძოლას შეეწირა ჯაზის ოსტატი ლუიკო გაბრიჩიძე. ტრაგიკულად დაიღუპნენ ბელა იობაშვილი, გოჩა გაბუნია, მირიან დოღონაძე... (ნათელში ამყოფოთ).
საინტერესო იყო მოსწავლეთა მშობლებთან მუშაობა, შეხვედრები მშობელთა კრებებზე, ექსკურსიებზე. ვგრძნობდი მათგან ჩემდამი პატივისცემას. ისინი მხარში მედგნენ, რათა ერთობლივად დაგვეძლია სირთულეები, რაც თან ახლავს ბავშვთა სწავლა-აღზრდის საქმეს.
   მე-8 სკოლამ ბევრი ნიჭიერი და ბეჯითი მოსწავლე გამოზარდა, განსაკუთრებით გამოვყოფდი ნინო და მამუკა იამანიძეებს, ნატო ცუცხვაშვილს, თამილა შერ­გელ­აშვილს, უჩა ხაჭაპურიძეს, კახა ნურალიძეს...
   ეს მოს­წა­­ლე­ები  უმაღლეს შე­ფასებას იმსა­ხუ­რებდნენ არა მარტო ჩემს სა­გა­ნში, არამედ სხვა საგ­ნებ­შიც. ისინი  ღირსნი იყ­­ნენ ოქროს მედ­ლე­ბის, მაგრამ ჩემი მუშაობის პერიო­დში ოქროს მედ­ლებს უკვე აღარ იძლეოდნენ...
         მე-8  სკო­ლაში მუ­შაობის 25 წელი ჩემი ცხო­ვრების ნა­თე­ლი ფურცელია. არ შე­მიძლია არ აღვნიშ­ნო სკოლის პედ­კო­ლექ­­ტივის მაღალი პრო­­ფესიონალიზმი, შრო­მისმოყვარეობა, კო­ლეგიალობა. ამ ხნის მანძილზე სკოლას ხელმძღვა­ნე­ლობ­დნენ ცნობილი დი­რექტორები: ალექ­სა­ნდრე სანდუხაძე, რომლის დაწყებული საქმე ღირსეულად გააგრძელა რომან ცინცაძემ, შემდეგ იყვნენ უფრო ახალგაზრდები: კუკური სიხარულიძე, ავთო ქურასბედიანი, რომლებმაც თავისი წვლილი შეიტანეს სკოლის ცხოვრებაში (ნათელში ამყოფოს ოთხივე).

ნორა ბურჯანაძე -
მათემატიკის მასწავლებელი




ე-8 სკოლაში    მუშაობდა  1972 წლიდან  1993 წლის თებერვლამდე.
სხვადასხვა წლებში -  სიმონეთის საშუალო სკოლაში /9 წელი/,  
ამდენივე ქუთაისის  მე-15 
საშუალო  სკოლაში.


     





ორივე სკოლა – სიმონეთის საშუალო და ქუთაისის მე-15, სანიმუშო იყო, შე­სა­ნიშნავი დირექტორებით, მაგრამ  ვერც ერთს ვერ შევადარებ მე-8 საშუალო სკოლას.
   მე-8 სკოლაში ბატონი ალიოშას და ბატონი არჩილის თხოვნით წამოვედი. ბატონი ალიოშა სანდუხაძე იყო უნი­კა­ლური, ბრწყინვალე პიროვნება. სკოლის ნამდვილი თავკაცი, საკუთარი ოჯახივით უვლიდა ყველას და ყველაფერს. სახლიდან მოჰქონდა და სკოლას ახმარდა, მისი დირექტორობის დროს სკოლა გადავიდა კაბინეტურ სისტემაზე. ბატონი ალიოშა მაგა­ლითს გვაძლევდა თითოეულ პედაგოგს, როგორი ენთუზიაზმით უნდა გვე­მუშავა, როგორ უნდა გვეზრუნა საკუთარი კაბინე­ტების მოწყობისათვის. გვეუბნებოდა: ,,ესაა ჩვენი ბეღელი, სასიმინდე, გაუფრთხილდეთ მას, მოვეფეროთ და ვიზრუნოთ სკოლის კეთილ­დღე­ობისათვისო.  ყველა პედაგოგმა დიდი მონდომებით დაიწყო კაბინეტების მოწყობ­ა. პირადად მე ახალი მოსული ვიყავი და ჩამაბარეს 3 კაბინეტი აბსოლუტურად ცარიელი. შევუდექი მის გამდიდრებას. გვერდით დამიდგა მშობლები - ბესო ხიდაშელის მამამ თბილისიდან ჩამოგვიტანა კოდოსკოპი, მამუკა იმნაძის მამამ დამიმზადა ხელსაწყო, რომელშიც ჩაპროგრამებული იყო ყველა წესი და ფორმულა ალგებრიდან, გეომეტ­რიიდან, ტრი­გო­ნომეტრიიდან. ყოველ სწორ პასუხზე ღილაკზე ხელის  დააჭერის დროს  ხელსაწყო ნათ­დებოდა, არასწორზე კი არ რეაგირებდა. ამ ხელსაწყომ ძალიან  შემიწყო ხელი, ბავ­შვები დიდი ინტერესით სწავლობდნენ წესებს და ფორმულებს. მშობლებმა შეუძინეს კაბინეტს ფილმოსკოპი, კოდოსკოპი, პლაკატები, მაგნიტური დაფა, გეომეტრიული ფიგურები და მისი კარკასები, ტრიგონომეტრიული წრე, რომელიც ძალიან ეხმარებოდა ბავშვებს ტრიგონომეტრიული ფორმულების დამახსოვრებაში. კაბინეტს ამშვენებდა ცნობილი მათემა­ტი­კოსების სურათები. საკუთარი სახსრებით კაბინეტში ამოვაშენე კარადა ვიტრინით, სადაც დალაგებული მქონდა გეომეტრიული ფიგურები.
    ებრაელმა ბავშვებმა, როცა ისინი ისრაელში მიდიოდნენ კაბინეტისათვის დამიტოვეს სამახსოვრო საჩუქრები - გეომეტრიული ფიგურების კომპლექტი, ცხრილები,                     პლაკატები, ლოგარითმული სახაზავი და სხვ.
ასეთ მოწყობილ კაბინეტში ყოველი ჩემი გაკვეთილი ძალიან დატვირთული და სახალისო იყო. მე მწამდა, რომ მოსწავლეთა აზროვნების განვითარება სწავლების ხარისხის ამაღლების დიდმნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო. მთელი სერიოზულობით ვემზადებოდი გაკვეთილებისთვის. ვიყენებდი ტექნიკურ ხელსაწყოებს - კოდოსკოპს, ეპიდიასკოპს, ფილმოსკოპს, სქემებს, დიაგრამებს, ტაბულებს, ვარჩევდი სავარჯიშოებს, როგორც ზეპირ, ისე წერითი და დამოუკიდებელი სამუშაოებისთვის, ვატარებდი კომენტირებულ წერებს.

     მოსწავლეთა გონების ორგანიზებული წვრთნა, ვარჯიში, ევრისტიკული მეთოდების მომარჯვება, საშუალებას მაძლევდა მოსწავლეთა დახმარებით ამეხსნა  ახალი მასალა. მოსწავლეები „პატარა მკვლევარის“ როლში გამოდიოდნენ, დასმული კითხვების ირგვლივ იძლეოდნენ სწორ, ამომწურავ პასუხებს.
  ჩემი მიზანი იყო განმევითარებინა მოსწავლეებში მათემატიკური კულტურა. ვცდი­ლობდი გამომევლინა მათემატიკით დაინტერესებული ბავშვები და მათთან ვატა­რებ­დი  ჯგუფურ მუშაობას. ვიყავი ძალიან მკაცრი და მომთხოვნი პედაგოგი. რის გამოც დიდ კმაყოფილებას გამოთქვამდა მშობლები. ძალიან მეამაყებოდა საქალაქო თუ სპეციალური გაკვეთილები, მეთოდური სხდომები.
  მეთოდ. კომისიაში, მათემატიკის სექციებზე, ინსტიტუტის სამეცნიერო მეთოდურ კონფერენციებზე წაკითხული მაქვს საინტერესო და მრავალფეროვანი მოხსენებები, მათგან გამოვყოფდი რამდენიმეს - „ანალიზისა და სინთეზის მეთოდები გეომეტრიის სწავლებაში,“„კვადრატული უტოლობის ამოხსნა ინტერვალთა მეთოდით.“ ეს მოხსენება ხელში აიტაცა ქალაქის სკოლების უმრავლესობამ და ამ მეთოდით დაიწყეს კვადრატული უტოლობების ამოხსნის სწავლება.
  







1974 წ. ნორა ბურჯანაძე
გაკვეთილზე









    სკოლაში ვხელმძღვანელობდი „მოწინავე გამოცდილების სკოლას“, მასწავ­ლებ­ლებს ვაცნობდი სიახლეებს და აქტუალურ საკითხებს, რაც თანამედროვე მა­თემატიკაში მკვიდრდებოდა.
   განზოგადოებული იქნა ჩე­მი მუშაობა განათლების და დახელოვნების ინსტიტუტის მიერ. დავამზადე ჩემი გაკვე­თი­ლების ამსახველი ალ­ბო­მი, რომელიც გადაგზავ­ნი­ლი იქნა თბილისის დახე­ლო­ვნე­ბის ინსტიტუტში. სკო­­ლა­ში ჩავატარე საქა­ლაქო მა­თე­­მა­ტიკური სა­ღამო, რამაც დიდი აღფ­­რთო­ვა­ნება გა­მოიწვია ქა­­ლაქის ხელმძღვა­ნე­ლო­ბა­ში.
  მონიჭებული მაქვს „სა­ხალ­ხო განათლების წარჩ­­­ებულის წოდება.“
    ასეთმა მუშაობამ ძა­ლი­ან ბე­ვრი მოსწავლე წარმ­­­აჩინა თა­ვისი ნიჭითა და უნა­რით. კლასში ბევ­რი კარგი მოს­წავლე გამოვ­ლინდა.
     ხალისით და სიყვა­რუ­ლით ვმუშაობდი ჩემს კაბინეტში, სახ­ლში წასვლაც არ მი­­დოდა. სკო­ლაშივე ვგეგმავდი მეორე დღის გაკ­ვე­თილებს, ვადგენდი როგორც საზეპირო, ასევე კოდოსკოპისათვის საჭირო სა­ვარ­ჯიშოებს, ვარჩევდი ფილმოსკოპის ფირებს. ჩემს გაკ­ვე­თილებს ბატონი ლევან კაკაბაძე თეატრალურ გაკვე­თილებს უწოდებდა.
   საქმიანი ფუსფუსი ისმოდა მთელ სკოლაში. ყველა პედაგოგი ბე­ჯითად შრომობდა. ირგვლივ  ამაღლებული სულისკვეთება იგრძნობოდა. სკოლა შესა­ნიშნავად მოგ­ვიწყო ბატონმა ალიოშა სან­დუხაძემ, რომელსაც გვერდით ედგა  სას­წავ­ლო ნაწილის გამგე ბატონი არჩილ ბარ­დაველიძე, რომელიც თავ­და­დებით მუ­შაობდა სკოლი­სათ­ვის, იყო ძლიერი მათემატიკოსი. გვიყ­ვა­რდა ერთად ურთულესი ამო­­­ნების და მაგალითების ამოხსნა, რაც დიდ სიამოვნებას გვანიჭებდა. ხშირად ვიყრიდით მის კაბინეტში თავს და დაღლილობიდან რომ გავთავისუფ­ლებუ­ლი­ყავით, ვხუმრობდით კიდეც. ქუთაისში მე-8 სკოლას ბადალი არ ჰყავდა. განათლების მეთო­დისტებს მე-8 სკოლაში წამოსვლა შემოწმებისათვის კი არ უნდოდათ, არამედ იმისათვის, ჩვენგან რომ ესწავლათ რაიმე სიახლე.
  მეამაყება, რომ დღეს ქუთაისის ბევრ სკოლას ჩემი აღზრდილები ამშვენებენ და კარგ მათემატიკოსებად არიან აღიარებული. მე-8 სკოლასაც ამშვენებს ნიჭიერი მათემატიკოსი მალვინა ლაღიძე, რომელმაც მითხრა, ნორა მასწავლებელო, თქვენი სიყვარულით გავხდი მათემატიკოსიო.
    მე მინდა მოვიგონო მათემატიკური ნიჭით და უნარით დაჯილდოვებული ბავშვები - იამანიძე მამუკა, ხიდაშელი ბესო, შერგელაშვილი თამილა, გაბრიაძე რუსიკო, გაბრიაძე გია, ძოწენიძე ავთო, ჩირაძე ნინო, ნურალიძე კახა, ჭეიშვილი ნატო, გაბენია ნანა, ხაზარაძე დათო, ოჩხიკიძე მეგი, ფურცხვანიძე დათო, ლაღიძე მალვინა, ოჩხიკიძე მაია, ჭელიძე დათო, ჭელიძე თამაზი, არიშვილი თემური, 
                                                                      





1975 წ. ნორა ბურჯანაძე გაკვეთილზე

                                       




  
  ძოწენიძე   ცისანა, ზაქარეიშვილი ნატო, გაბა­დაძე 
ჯუნა, მირილაშვილი აბ­რამ, ჟვანია ქეთინო, ნი­ჟარაძე ზაზა, სვანიძე ნათია, ღურჭუმელიძე მანანა, ღურ­ჭუ­მელიძე ზაალ, გიორგაძე თამილა, აბულაძე მაკა, გა­­ნი­ძე ნუგეშა, უღრელიძე და­თო, არსენიძე ლამზირა, გი­ორ­გაძე კობა, ხაზარაძე გი­ორგი, პატარიძე მაია, კერე­სე­ლიძე ინგა, სულაქველიძე ვაჟა, სვანიძე ლელა, ბუს­კი­ვაძე  ლევან, გოგიაშვილი ქე­თინო, გოშხეთელიანი კახა, ივანეიშვილი ნინა, ყუფარაძე მაია, ყუფარაძე მირიანი, ნებიერიძე ფერიდე, სულაქველიძე ვაჟა და სხვა მრავალი.
   მოწინავე მოსწა­ვლე­ები­დან მინდა გამოვყო ნურა­ლიძე კახა. მე რო­გორც დედას და აღმზრდელს მახარებს, რომ მე-8 სკოლის პედა­გო­გებმა აღვზარდეთ ღირსეული მა­მულიშვილი, ერუდი­რე­ბუ­ლი პიროვნება, რომელშიც უხ­ვადაა აზრის სიღრმე და ცო­­­ნის ენცი­­ლო­ბე­დიუ­რო­ბა. კახამ ღირ­სე­­ლად და სა­მართლიანად დაიმ­სა­ხურა ოქროს მედალი, ასევე მინდა გა­მოვყო იამა­ნიძე მამუკა, რო­მე­ლიც მეც­ნი­ერულ მუშა­­ბას ეწევა პეტერბურგში.
სალაპარაკო და და­საწერი ბევრია, უამრავი სახუმარო შემთხვევა მახსოვს, გავიხსენებდი რამდენიმეს...
   სადამრიგებლო კლასი, რომელსაც მე დავამთავრებინე,  აღვზარდე და ჩა­მო­ვა­ყალიბე ძალიან მეგობრულ ბავ­შვებად,  იყვნენ საოცრად დის­­იპლინი­რებულები, სწავლობდნენ კარგად, უყვარდათ ერთმანეთი, გამოირჩეოდნენ სკო­ლაში ყველა კლასებისაგან თავიანთი წესრიგით, სწავლით; დღემდე დარჩნენ  ერთმანეთის მიმართ უაღრესად ყურადღებიანები და მეგობრულები.   მართალია  დაოჯახდნენ, გახდნენ მშობლები, ბევრმა ქალიშვილებიც გაათხოვა და ვაჟებიც და­აქორწინა, მაგრამ ერთმანეთი არ დაუკარგავთ, დღესაც იყრიან თავს  დღეობებზე, თან მეც წამიყვანენ ხოლმე. მა­ქე­იფებენ, დროს გამატარებინებენ და უსაზღვრო სითბოს და სიყვარულს მაგრძნობინებენ.
     ჩემი მოსწავლეები ერთმანეთს გვერდით უდგანან ჭირში და ლხინში. მეუბნებიან, – ნორა მასწავ­ლებელო, ეს ყველაფერი თქვენი დამსახურებაა, თქვენ გაგვზარდეთ ასეთი სულის­კვე­თებითო. ერთ წელს საირმეში ვისვენებდი, გაუგიათ  ჩემი იქ ყოფნა და ჩემს საამებლად სამი მანქანით, პურ-მარილით  დატვირთულები ამოვიდნენ, მკოცნეს, მეფერეს,  გაშალეს  სუფრა, ბევრი რამ გავიხსენეთ, მოვე­სიყ­ვარულეთ ერთმანეთს და შეხვედრით კმაყოფილები გამოემგზავრნენ ქუთაისისკენ.. მთელი დამსვენებლები გაოცებული დარჩნენ, ამდენი ხნის მანძილზე ბავშვებს თავიანთი დამრიგებელი ასე უყვარდეს, არ გაგვიგონიაო.
  ამ შესანიშნავ სადამრი­­­ბლო კლასს რომ და­ვამ­თავრებინე, (სასწავლო წლის დასაწ­ყისში მე-5 კლასი ჩამაბარეს სადამრიგებლოდ, ძა­ლიან მოძრავი და ცელქი ბავ­შვები იყვნენ). ვფიქრობდი, რა ღო­ნის­ძიება გავატარო ისეთი, რომ კლასში ამაღლდეს სას­წავლო პროცესი და წესრი­გიანობა-მეთქი.
    ერთ დღეს მივდივარ სა­­ლში და გიორგი ხაზარაძის სახლს რომ მივუახლოვდი, გავიგონე საოცარი ყვირილი, კივილი, ხმაური. გადავიხედე ეზოში და რას ვხედავ, გიორგი დარბის, გარშემო უვლის საქათმეს და მთელი ძალით ყვირის და კივის. ჩუმად გავიპარე, რომ არ შევემჩნიე.  მეორე დღეს შევედი გაკვეთილზე და გიორგის ვეუბნები, რომ ტელევიზორში ვნახე მისი წინა დღის მოქმედება, თუ როგორ აწიოკებდა ქათმებს. გაოცებული, შეშინებული თვალებით მიყურებდა ბავშვი, სხვებმა მკითხეს, ჩვენც გვიყურებ, მასწავლებელოო? რა თქმა უნდა– მეთქი,  მივუგე. ჩემს ტელევიზორს ისეთი მოწყობილობა აქვს, ყველა თქვენს მოქმედებას ვაკონტროლებ, ვხედავ ვინ ბეჯითია და  ვინ უსაქმოდ დადის-მეთქი. გაოცებული თვალებით შემომცქეროდნენ, ჩემი უჩინარი ტელევიზორის ამბავი სწრაფად გავრცელდა მთელი სკოლის მოსწავლეებში.
  მშობლები  ჩუმ-ჩუმად მაგებინებდნენ თავიანთი შვილების ამბებს, მე კი მეორე დღეს ვუყვებოდი, თითქოსდა მართლა ვნახე ეს ყველაფერი.
   ერთ დღეს ვამბობ, ბავშვებო, ჩემი ტელევიზორით დავათვალიერე თქვენი სამეცადინო კუთხეები და ბევრის არ მომეწონა, წამოხტა აბულაძის გოგონა და მეუბნება: ნორა მასწავლებელო, ის ჩემი სამეცადინო კუთხე არ არის, სახლში რემონტი გვაქვს და ჩემი დის სამეცადინო მაგიდასთან ვიჯექი.








1975 წ. სკოლის დირექტორი რომან ცინცაძე და მათემატიკის მასწავლებელი ნორა ბურჯანაძე.









     ნიკა მაჩიტიძის დედა მეუბნება (საიდუმ­ლოდ) მიშველე რაიმე  ნორა მასწავლებელო, მე­ცა­დინეობის დროს წა­მოწვება, დაიკავებს წიგ­ნს ხელში და ძინავსო. მე­ორე დღეს, რა თქმა უნდა  მო­ვახსენე ყველაფერი ნიკას, თან უფრო გავა­ფო­რმე. დავტუქსე კი­დეც, არა გრცხვენია, ძი­ლის მეტს რომ არა­ფერს აკეთებ სახლში-მეთქი.
ამჟამად ნიკა მაჩი­ტიძე მუნიციპალიტეტის თავმჯდომარეა და ახლაც გავაფრთ­ხი­ლე პატიოსნად იმუშავე, თორემ  ტელევიზორში დაგინახავ-თქო.
    ერთხელ მოვიდა მშო­ბელი და მეუბნება,  სტუმ­რები მომივიდა, სამწუხაროდ სახლში პუ­რი არ მქონდა. ვეხვეწე ბავშვს, მაღაზიაში გამეგ­ზავ­ნე და პური იყიდე-თქო. ვე­რა­­­რით ვერ გავაგზავნე, ნო­რა მასწავ-ლებელი დამინა­ხავს ტელევი-ზორით და გამ­ლა­ხა­ვსო.
     ასე რომ, ჩემი უჩინარი ტე­ლე­ვიზორი ძალიან პოპუ­ლა­რული იყო, ბავშვები უფ­რო დამჯერენი გახდნენ, სახ­ლში რომ მივიდოდნენ, სანამ გაკვეთილებს არ მოამზადებდნენ, გარეთ არ გამოვიდოდნენ, ნო­რა მასწავლებელი დაგვინახავსო.
     ამგვარად, ამ მეთოდით ისე გამოვასწორე კლასი, რომ ბოლოს ერთ-ერთი სანიმუშო და მისაბაძი ბავშვები გახდნენ სწავლასა თუ დისციპლინაში...
      ბატონი ალიოშა სანდუხაძე შეცვალა რომან ცინცაძემ, მართალია ეშინოდა ალიოშა სანდუხაძის ნაკვალევზე სია­რული, მაგრამ გაართვა თავი. პედაგოგებმა ბატონი რო­მანის დროსაც ჩვეული ენერ­გიით განვაგრძეთ მუშაობა. ბატონი რომანი ქა­ლაქკომის III მდივნად გად­­იყვანეს და მისი ადგილი და­იკავა ბატონმა კუკური სი­ხა­რუ­ლიძემ, შემდეგ ავთო ქუ­რასბედიანმა. ბატონების ალიოშა სანდუხაძისა და რომან ცინცაძის სათავეებიდან სკოლა ინერციით მოდიოდა და ინარჩუნებდა სანიმუშო ტრადიციებს, რომელიც შემდგომ პერიოდში სულ უფრო და უფრო სუსტდებოდა . . . ბოლოს, ბატონმა რეზო სირბილაძემ შეძლო სკოლის დაკარგული ტრადიციების აღდგენა და წარმატებულ გზაზე დაყენება.
     მე-8 სკოლას მის შესანიშნავ კოლექტივს და სკოლის თავკაცს ბატონ რეზოს ვუსურვებ სიკეთეს, წინსვლას, აღორძინებას.
    მტკივნეულად განვიცადე კოლეგებთან განშორება, მაგრამ პრინციპი უფრო მაღლა დავაყენე და ამით საოცარი მაგალითი ვუჩვენე სხვებს.
მინდოდა ჩემს აღზრდილებს ისეთივე შემოვრჩენოდი მეხსიერებაში, როგორიც ვიყავი.არ მინდოდა ჩემს მიერ ჩატარებულ გაკვეთილს რაღაც დაკლებოდა, ჯერ მართალია ადრე იყო, მაგრამ წლების შემდეგ წასვლა უფრო გამიჭირდებოდა.
       აუცილებელი არაა პედაგოგი ღრმა მოხუცებულობამდე დარჩეს სკოლაში მანამ, ვიდრე გაკვეთილებზე არ ჩამოეძინება, ან რაღაცას დაფაზე ვერ ამოიკითხავს.
ღირსება ის არის, იცოდე, როდის წახვიდე. ჩემი და ჩემზე უფროსი თაობების მასწავლებლები ერთად რომ შემაკრებინა ვეტყოდი: ჩვენ, ჩვენი სათქმელი უკვე ვთქვით, ახლა ახალგაზრდებს ვადროვოთ, გზა დავუთმოთ, მათ ახალი სიცოცხლე მოაქვთ!
. . . გულისწყვეტით გამაცილა პენსიაზე სკოლამ. მშობლები და ჩემი აღზრდილები სკოლიდან ნაად­რევად წასვლის გამო, დღესაც საყვედურს მეუბნებიან.


   მიმართვა სადამრიგებლო კლასის ყოფილ მოსწავლეებს                    სკოლის დამთავრების 20 წლისთვაზე:
20 წლის წინ თქვენ დაამთავრეთ მე-8 სკოლა.  სკოლა, რომელშიც ჩქეფდა სიცოცხლე, სწავლა-აღზრდის საკითხი მაღალ დონეზე იდგა, თქვენი მშობლიური სკოლა დუმბაძისეული სკოლა იყო, სადაც გასწავლიდნენ უწმინდესი და უნეტარესი პედაგოგები, რომლებიც ენერგიას არ  ზოგავდნენ, რომ სახელოვანი გაეზარდეთ. სკოლას თქვენს დროს  ხელმძღვანელობდა ბრწყინვალე პიროვნება ბატონი რომან ცინცაძე, რომელმაც შიშით დაიწყო ბატონი ალიოშა სანდუხაძის ნაკვალევზე სიარული, შემდეგ კუკური სიხარულიძე. თქვენ დღეს უნდა იამაყოთ, რომ ამ დიდი ტრადიციების მქონე სკოლის კურსდამთავრებულები ბრძანდებით.
     ამ 20 წლის წინ, დიდი შინაგანი მღელვარებით, ტკივილშეპარული, ამაღლებული განცდით, დაგემშვიდობათ მშობლიური სკოლა, მასწავლებლები, რომლებიც წლების მანძილზე გამზადებდნენ დაუფლებოდით მეცნიერებათა საფუძვლებს, გასწავლიდნენ სიყვარულს ქვეყნისას, საზრდოს აძლევდნენ თქვენს ოცნებებსა და ლამაზ ფიქრებს, გასწავლიდნენ სწო­რად განსჯის უნარს, მიმართულებას აძლევდნენ თქვენს სწრაფვასა და შესაძ­ლე­ბლ­ობებს. მოგიწოდებდნენ არ გადაგეხვიათ სწორი გზიდან, რომელზედაც სკოლამ დაგაყენათ. არ შემცდარიყავით არჩევანში, საფუძვლიანად შეგეფასებინათ თქვენი შესაძ­ლებლობანი და დადგომოდით ცხოვრების  სავალს, წასულიყავით იმ გზით, საიდანაც მეტ სარგებლობას მოუტანდით ხალხს-ჩვენს ქვეყანას, საკუთარ თავს კი ბედნიერებას.
      დღეს ძალიან ბედ­ნიერად ვგრძნობთ თავს, რომ გხედავთ ჩვენი დიდი შრომის შედეგს. თქვენ უკვე გაამართლეთ სკოლის იმე­დები, თქვენ ყველამ იმ გზით ია­რეთ, რა შესაძლებლობებიც გაგაჩნ­დათ. ზოგმა უმაღ­ლეს­ები დაამთავრეთ, ზოგმა იმ საქმეს მოკიდეთ ხელი, რისი შესაძ­ლებ­ლობაც გქონდათ.
    მე ბედნიერი ვარ თქვენს გამო. უმრავლესობა დაოჯახებული ხართ, ამ­რავ­ლებთ თქვენს გენს, იმედი მაქვს, ისინიც დაამთავრებენ მე-8 საჯარო სკოლას, რომელსაც ამჟამად სათავეში ჩაუდგა ბა­ტონი ალიოშა სანდუხაძის მსგავსი პი­რო­ვნება რეზო სირბილაძე,  რომელიც გახდის ამ სკოლას ისეთს, როგორიც ბატონი ალიოშას დროს იყო და სკოლას დაუბრუნებს იმ სასახელო ტრადიციებს, რაც გააჩნდა წლების წინათ.
         მე პირადად ძალიან მიყვარს ჩემი მშობლიური სკოლა. ვიმეორებ ვასო გოძიაშვილის სიტყვებს „ჩემო კედლებო მიყვარხართ ისე, როგორც მიყვარდით მაშინ.“ მალე მენახოს ეს სკოლა გალამაზებული და აღორძინებული.
         40 წლის მანძილზე უამრავი ახალ­გაზრდა აღვზარდე, ყველანი სასახე­ლონი და კარგი პიროვნებები არიან, მაგრამ მათ შორის თქვენ სრულიად გამორჩეულები ხართ. მთელ სკოლაში გა­მოი­რჩეოდით სწავ­ლით, დის­ციპ­ლინით, სილა­მაზით, მუ­სი­კალურობით, ოჯა­ხიშვილობით. 7 წე­ლი თქვენი კლა­სის ხელმძღვანელი ვიყავი, საკუ­თა­რი შვილებივით გზრ­დი- დით. ბედნიერი ვარ, რომ ყველანი კარ­გად ხართ, ჯანმ­­თელად, ლა­მა­ზად და ასე ბედნიერად გამყო­ფოთ ბუნების ძალამ კიდევ 100 წელი. გუ­ლი მომიკლა ჩემი კობას და ფრი­დონის გარდაც­ვა­ლებამ, ორმაგად ბედ­ნიერი ვიქნებოდი, რომ ისინიც თქვენ გვერდით იყვნენ. თავს გა­მარჯ­ვებულად ვგრძნობ, რომ ცხოვ­­რებაში დარჩით მეგობ­რუ­ლები, გიყვართ ერთმანეთი. ერთ­მა­ნეთის ჭირ­სა და ლხინს იზიარებთ, ერთ მუშტად ხართ შეკ­რული, არ ივიწყებთ საყვარელ კლა­სის ხელმ­ძღვანელსაც.






       1982 წელი. 1 სექტემბერი.














      42 წლის პედაგოგიური მოღვაწეობის მან­ძილზე ძალიან ბევრი კარგი მოსწავლე აღვ­ზა­რდე და ჩავუნერგე მათემატიკისადმი დიდი სიყ­ვარული, რასაც მივაღწიე იმით, რომ მქონდა მკაც­რი და მომთხოვნი მასწავლებლის იმი­ჯი, ამავდროულად ჩემს პი­როვნებაში იგრძ­ნობდა დიდი სიწმინდე და სისპეტაკე, რასაც აფასებდა როგორც აღ­საზ­რდელები, ასევე მშობლებიც.
   ძალზედ მეამაყება, რომ ჩვენს ქვეყანას ამშვენებს მე-8 სკოლის აღზრდილები.  მათ შორის განსაკუთრებით მინდა გამოვყო კახა ნურალიძე, რომელიც ჩვენს თვალწინ აღიზარდა, ჩვენ დავაფრთიანეთ და ამჟამად ქალაქის უდიდეს კლინიკას ხელმძღვანელობს.
    კახა ნურალიძე განათლებული, კეთილი და პატიოსანი პედაგოგების ოჯახში აღიზ­არდა. ამიტომაც კახა თანაკლასელებიდან გამოირჩეოდა ოჯახიშვილობით, ლამაზი სუ­ლით, ზრდილობითა და თავაზიანობით. იყო ძალიან მე­გო­ბრული, წიგნიერი, აზრიანი, ნიჭიერი ბავშვი. სწავლას დიდი პასუხისმგებლობით ეკი­დებოდა. მას სწამდა, რომ კარგი სწავლით, ღრმა და საფუძვლიანი ცოდნის მიღებით უეჭველად გაი­მარჯვებდა. კახას ესმოდა, რომ შრომა ყოველთვის შედეგს გამოიღებდა, სანთელ-საკმეველი თავის გზას არასდროს რომ არ დაკარგავდა. კახას გააჩნდა დიდი პასუხისმგებლობის გრძნობა. მხვნელ-მთესველივით მუდამ ერთგულად შრომობდა. ის არც ერთ წუთს, საათს, დღეს არ კარგავდა. მან კარგად იცოდა, რომ დაკარგულ დროს ვერასოდეს აინაზღაურებდა.
  კახა ყველა პედაგოგის უსაზღვრო სიყვარულს იმსახურებდა. ის მიღწეულით არასდროს არ კმაყოფილდებოდა, იღწვოდა სულ უფრო და უფრო მეტისკენ, ამიტომაც სამართლიანად და ღირსეულად დაიმსახურა დიდი ჯილდო – ოქროს მედალი.
კახა დიდ სიკეთეს ასხივებს ყველა თანაქალაქელის მიმართ, ყველას დახმარების ხელს უწვდის ყოველგვარი ანგარების გარეშე. მისი კვალი მუდამ ნათელია.


ნარგიზა (მარო) რიჟინაშვილი-იაკობაშვილი 
გერმანული ენის მასწავლებელი




დაიბადა 1937 წელს ქუთაისში, დაამთავრა მე-13  საშუალო (რუსული) სკოლა.
1961-62 წლებში კი - ქ. ქუთაისის ალ. წულუკიძის სახელობის სახელმწიფო პე­და­გოგიური ინსტიტუტის ფილოლოგიური ფაკულტეტი, სპეციალობით გერმანული ენა, რუსული ენა და ლიტერატურა.
მე-8 სკოლაში მუშაობდა 36 წლის მანძილზე, 1962 წლიდან 1998 წლამდე.




        








         1962  წელს დავიწყე მუშაობა ქ. ქუთაისის მე-8 საშუალო სკოლაში. იმ პერიოდში სკოლას ხელმძღვანელობდა ხან­დაზ­მული დირექტორი ვანო ვაშაკიძე და სასწავლო ნაწილის გამგე რაისა ჭირაქაძე. კოლექტივმა გულთბილად მიმიღო, ყურად­ღებას არ მაკლებდნენ გამოცდილი მასწავლებლები ნუჩიკო ვასაძე, ჟენია ნოსელიძე, თინა ბოჭორიშვილი, მერი ვაშაკიძე და სხვ.
    ჩემთან ერთად გერმანულ ენას ასწავლიდა დიდი გამოც­დი­ლების პედაგოგი ნათელა ხობუა, შემდეგ დაგვემატა შორენა ბოგ­ვერაძე და ნარგიზა ნადარეიშვილი. ვუმადლი ღმერთს, რომ კარგ კოლექტივში მომახვედრა, ამიტომ მაქსიმალურად გამოვიყენე ჩემი შესაძლებლობა და აღვზარდე მრავალი სახელოვანი ადამიანი - ექიმი, ეკონომისტი, ინჟინერი, პედაგოგი. ისინი არ ივიწყებენ ჩემს ამაგს, სხვადასხვა ფორმით მიგონებენ კეთილად. ჩემმა აღზრდილმა, ექიმმა, მაგული წულაიამ პრესის ფურცლებზე ასე აღნიშნა: „ნარგიზა რიჟინაშვილმა გერმანული ენა ისე მასწავლა, რომ სტუდენტობისას ამ საგანში სხვებს ვჯობდი და ეს სწორედ მისი დამსახურებაა.“ მრავალი სხვა აღზრდილითაც შემიძლია ვიამაყო, როგორებიც არიან: გია ხარატიშვილი (ისტორიკოსი), ოლოლი ალხაზაშვილი ( ცხოვრობს გერმანიაში, სადაც შექმნა საუკეთესო ოჯახი), მარინა ფერაძე, ეკა ბობოხიძე, მაგდანა გოგოლაშვილი, აგრეთვე კეთილად ვიგონებ ეკა და ირაკლი ებანოიძეებს, ნია აბულაძეს, უჩა და თამთა ხაჭაპურიძეებს. აგრეთვე კლასს, სადაც ვასწავლიდი რუსულ ენას, ეს იყო უმაღლესი დონის კლასი, მინდა სათითაოდ ჩამოვთვალო ამ კლასის წარჩინებული მოსწავლეები თავიანთი კლასის ხელმძღვანელით (მანანა ქათამაძე): ნათია ცეცხლაძე, გოჩა ცქიფურიშვილი, ელისო ჭარხალაშვილი, ალეკო გვენცაძე, ლაშა დოღონაძე. კეთილად მინდა მოვიგონო სკოლის საქმეთამმართველი გოგონა ქველიაშვილი, რომელიც მაღალი პასუხისმგებლობით უძღვებოდა მასზე დაკისრებულ მოვალეობას მთელი თავისი ცხოვრების მანძილზე.
     სკოლაში იმართებოდა კონკურსები: „კლასის საუკეთესო ხელმძღვანელი“, „საგნის საუკეთესო სპეციალისტი“ და ყოველთვის პირველ ადგილს ვიკავებდით მე და ჩემი აღსაზრდელები. წლების მანძილზე მე-8 სკოლაში ფუნქციონირებდა ინტერნა­ციო­ნა­ლუ­რი კლუბი ჩემი ხელმძღვანელობით, რომელიც მოსწავლეებს აკავშირებდა სხვა­დასხვა ქვეყნის თანატოლებთან და უნერგავდა მათ მეგობრობის და ურთი­ერთ­პა­ტივისცემის გრძნობას. მიღებული გზავნილებით მოსწავლეები აკეთებდნენ ალბომებს, მონაწილეობას იღებდნენ სასკოლო და საქალაქო ღონისძიებებში, რესპუბლიკურ დათვალიერებებში ქ. თბილისის პიონერთა სასახლეში და სხვა.
   36 წლის მანძილზე კეთილსინდისიერად ვემსახურებოდი ჩემს საქმეს, ერთ და იმავე მე-8 სკოლაში, რაც შეუმჩნეველი არ დარჩენია ხელმძღვანელობას, რაც სათანადოდ იქნა დაფასებული. სახალხო განათლების დარგში თავდადებული და ნაყოფიერი მუშაობი­სათ­ვის საქართველოს სსრ სახალხო განათლების სამინისტროს 1988 წლის 28/X -ის №251 ბრძანებით დავჯილდოვდი „სახალხო განათლების წარჩინებულის“ სამკერდე ნიშნით. მიღებული მაქვს მრავალი სხვა საპატიო ჯილდოც.
 გულთბილად ვიგონებ ჩვენი სკოლის სხვა ხელმძღვანელებს: რომან ცინცაძეს, ალიოშა სანდუხაძეს, ავთანდილ ქურას­ბე­დიანს; სასწავლო ნაწილის გამგეს ნარგიზა ჩოგოვაძეს, რომელმაც კარგი მუშაობისათვის „პედ­აგოგთა პედაგოგი“ მიწოდა.
მიხარია, რომ სკოლა ახლაც საიმედო ხელშია, ბატონი რეზო დარწმუნებული ვარ წარმატებით გაართმევს თავს მინდობილ საქმეს, რათა სათანადო დონეზე იდგეს სასწავლო-აღმზრდელობითი პროცესი.


ინეზა ივანეიშვილი -
პიონერხელმძღვანელი

 1964-66წლებში პედაგოგიური ინსტიტუტის დამთავრებისთანავე დაიწყო მუშაობა მე-8 საშუალო სკოლაში უფროს პიონერხელმძღვანელად.
ამჟამად  აკაკი წერეთლის სახელობის №1 საჯარო სკო­ლაში დაწყებითი კლასების მასწავლებელია.
ცხოვრობს  ქ. ქუთაისში, ევდოშვილის ქ. მე-6 შეს. №14.










1965 წ. ინეზა ივანეიშვილი (მარცხნიდან მეორე)  და პედაგოგები ეთერ ბურჯანაძე და თამაზ მეძველია


       







     მე-8 სკოლა საოცრად მიყვარს თა­ვისი ადგილ­მდე­ბა­რე­ობით, შე­ნო­ბითა და მეგობრული პედაგოგიური შე­მად­გენლობით. პატივს ვცემ დი­რექტორს ბა­ტონ რეზო სირ­ბი­­აძეს, რომელიც ჩე­მი პიონერი და წარჩინებული მოს­წავლე იყო.
   მე-8 სკოლაში ვმუშაობდი ბატონი ივანე ვაშაკიძის დირექტორობის დროს; საინტერესო და მეტად საქმიანი ურ­თიერთობა მქონდა პედაგოგებთან, როგორებიც იყვნენ: ეთერ ბურჯანაძე, ელეონორა ვაშაკიძე, მერი ვა­შა­კიძე, არჩილ ბარდაველიძე, თამარ ჩა­გე­ლი­შვილი, მარო ბარქაია, იაშა კაჭკა­ჭი­შვილი, ნათელა ხობუა, ლილი იობიძე, სიმონ ქარქაშაძე, ნინა ბაბადოღლი, თამარ ძოძუაშვილი და ბევრი სხვა...
    მე-8 სკოლაში გატარებულმა წლებმა ჩემი პიროვნების, (როგორც პედაგოგი) ჩა­მოყალიბებაში დიდი როლი ითამაშა, რადგან ურთიერთობა მქონდა პრაქტიკოს და ერუდირებულ პედაგოგებთან, რომელთა გამოცდილება გავითავისე და ჩემს შემდეგ მუშაობაში გამოვიყენე.
მე-8 სკოლა, ჩემი მუშაობის პე­რი­ოდში  გაფართოვდა – დააშენდა მესამე სართული, რამაც ყველას დიდი სიხა­რული მოუტანა, ამასთან დაკავ­­შირებით ჩავატარეთ მეტად  ლამაზი და საინ­ტე­რესო ღონის­ძიება, რომლის ერთ-ერთი მო­თავე მეც გახლდით.
    სკოლაში ყოველწლიურად ქალ­ბატონ ეთერ ბურ­ჯანაძის თაოსნობით ეწყობოდა მათე­მატ­­კუ­რი სა­ღა­მოები ქალაქის მასშტაბით, რაც სკო­ლისათ­ვის  სა­სარგებლო და სასა­ხელო იყო. ასევე ჩემი ინიციატივით სკოლაში მოვიწ­ვიეთ ავტოქარხნის რაციონა­ლი­ზატორი იო­სებ ხაზარაძე, რომლის მეგობრობა სკოლის მოს­წავ­ლე­ებთან რამ­დე­ნიმე წელი გაგრძელდა.          
    ხშირად ეწყობოდა ექსკურსიებიც. სიხარულით და წარმატებით სავსე ბევრი დღე მაკავშირებს მე-8 სკოლასთან.
და ბოლოს, უაღრესად პატივს ვცემ მე-8 სკოლის ახ­ლანდელ პედაგოგიურ შემადგენლობას. ვუსურვებ ყველას ჯანმრთელობას და წარ­მა­­­ბულ მოღვაწეობას.



                                   1966 წლის მაისი. გელათი.
I რიგში (მარცხნიდან მარჯვნივ), ზის: თამაზ მეძველია, გივი ჭლიკაძე,  იაშა კაჭკაჭიშვილი.
II რიგში: გულნარა ჯანელიძე, ლარისა დავითიაშვილი, ნარგიზა რიჟინაშვილი, ინეზა ივანეიშვილი,   ნათელა კუხიანიძე, ეთერ ბურჯანაძე.
III რიგში: 4.   ვენერა ღვინეფაძე, ზურაბ მოდებაძე, მერი ვაშაკიძე, 8. არჩილ ბარდაველიძე.

ნუნუ ხაზარაძე -
პიონერხელმძღვანელი






1981-1985 წლებში მუშაობდა მე-8 საშუალო სკოლაში უფროს პიონერ­ხელმძ­­ვა­ნე­ლად.
ამჟამად წმინდა ნინოს სახელობის №3 საჯარო სკოლის ქართული ენისა და ლი­ტე­რატურის მასწავლებელია.
ცხოვრობს  ქ. ქუთაისში, 26 მაისის ქ. №26.









    მე-8 სკოლაში ჩემი მუშაობის პერიოდში რაზმეულს მივა­ნიჭეთ იტალიის ეროვნული გმირის ფორე მოსუ­ლი­შვილს სა­ხელი, რის გამოც ვიმოგზაურეთ კახეთში, გმირის სოფელში – სიღ­ნა­ღის რაიონის სოფელ მაჩხაანში და პა­ტივი მივაგეთ მის ნათელ ხსოვნას.
    სკოლის სამოქმედო უბანში მცხოვ­რებ სამამულო ომის მონაწილეებს ხშირად ვუწყობდით შეხვედრებს, ხოლო პიონერები საოჯახო საქმეებშიც ეხმარე­ბოდნენ. ესენი იყვნენ: ნემსაძე ბიძინა, ფურცხვანიძე ანდრო, ჯავახაძე გრი­გოლი, გვენეტაძე გიორგი, ბურჯანაძე კონსტანტინე, კვიმსაძე კონსტანტინე, მეგრელიშვილი ბესო, ფხაკაძე თამარი, აფხაიძე შალვა, ქათამაძე ბიქტორი, კურცხალია გივი, შალამბერიძე კონსტანტინე, ჭიჭინაძე მიხეილი, ცნობილაძე დავითი, გიორგაძე გრიგოლი, ძოწენიძე ვარლამი, ლევიძე შალვა, გვეტაძე ვლადიმერი, დადუნაშვილი ლევანი, ფილიპოვი მიხეილი, არუთინაშვილი ვასილი, ნემსაძე ფრიდონი, მომცემლიძე ალექსანდრე, გუბელაძე იაკობი, გაბუნია აკაკი, სირბილაძე ვარლამი, აბდალაძე გიორგი, ფორჩხიძე ალექსანდრე, ტურაბელიძე ვასილი, ფურცხვანიძე ანდრო, კობისნიძე ალექსანდრე, ჯავახაძე გრიგოლი, გვენეტაძე გიორგი, ახვლედიანი ნიკიფორე, ლაბაძე ივანე, დვალი ვალერიანი, მიქაძე რომანი.
    ჩემი მუშაობის პერიოდში აქტიური პიონერები იყვნენ: ჟვანია ქეთინო, ჩუბინიძე მანანა, თავაძე მაკა, ნებიერიძე ფერიდე, დოლიძე ქეთევანი, შალიკიანი ლუიზა, ბრეგაძე კახა, გვენეტაძე ირინა, ხელაძე ირმა, ცირეკიძე ლელა, კაჭკაჭიშვილი ნინო, კვანტა­ლიანი გიორგი, დარსაძე ლია.
1981 წლის 12 მაისს გელათის ქუჩაზე გაიხსნა ბიბლიოთეკა. მე-8 სკოლის პიონერებმა და ოქტომბრელებმა აქტიური მონაწილეობა მიიღეს ბიბლიოთეკის საზეიმო გახსნაში.
    ყოველწლიურად ტარდებოდა სამხედრო სპორტული თამაში „ცისკარი“, ხშირად საპრიზო ადგილს ვიკავებდით.
ჩვენი სკოლის პიონერთა ძალებით სისტემატიურად ვაწყობდით შაბათობას მწვანეყვავილას პან­თეონში.
    1983-84 წლებში სკოლას მიენიჭა აკადემიკოს გიორგი ძოწენიძის სახელი.
  
ციცინო ნანიკაშვილი -
მათემატიკის მასწავლებელი



1975-1980 წლებში მუშაობდა ქუთაისის მე-8 საშუალო სკოლაში მათე­მა­ტი­კის მასწავლებლად.




„როცა სკოლის შესახებ ვსაუბრობ, დიდი სიყვარულით მინდა გავიხსენო ის პერიოდი, როცა აქ დირექტორად ბატონი რომან ცინცაძე მუშაობდა.

   თუ რაიმე ვიცი სასკოლო მუ­შა­­­ბის შესახებ, დიდი ნაწილი მე-8 სკო­ლისა და ბა­ტონი რომანის დამ­სახუ­რებაა, აქედან დაიწყო ჩემი აღ­მასვლა, კლასიკური გიმ­ნაზიის დირექტორის მოად­გილე­­ბამ­დე.
   მანამდე კი 1971-1973 წლებში სამ­­­რედიის რაიონის სოფელ დიდი ჯი­ხა­იშის სა­შუალო სკოლის მას­წავ­­ლე­ბელი ვი­ყავი.
   1975-1980 წლებში ვმუშა­ობ­დი ქუ­თაი­სის მე-8 საშუალო სკო­ლის მათე­მატიკის მასწავლებლად.
    1980-1988 წლებში - ქუთაისის №1 სა­შუალო სკოლაში დი­რექ­ტო­რის მო­ად­გილედ სასწავლო-აღმზ­­დე­ლობით დარ­გში.
   1988-2006 წლებში - ქუთაისის №1 საჯარო სკოლაში დირექტორის მოად­გილედ.
    2006 წლიდან დღემდე - №1 საჯარო სკოლის მათემატიკის მასწავლებლად.
 ხანგრძლივი მუშაობის პერიოდში ნაყოფიერი მოღვაწეობისათვის მრავალი სიგელით, ორდენითა და სამკერდე ნიშნებით დამაჯილდოვეს.
  1987 წელს ვიყავი მასწავლებელთა IV ყრილობის დელეგატი. ჯილდოდ მივიღე სახალხო განათლების წარჩინებულის სამკერდე ნიშანი, მქონდა წოდება უმაღლესი კატეგორიის მასწავლებლისა და სხვა.

  ყველაფერთან ერთად, ის შესანიშნავი მეუღლე, საუკეთესო დედა, ერთგული კოლეგა და მეგობარია, ასევე მაღალი კლასის შეუდარებელი სპეციალისტი, საოცნებო აღმზრდელი და მასწავლებელი.
   ამ აღიარებამდე კი საკმაოდ ძნელი და რთული გზა განვლო, როგორც შე­მოქ­მე­დე­ბითი, ასევე ოჯახური. ის ხომ გარდაცვლილი შვილის დედაა, მის ყოველ სიტყვას ცრემლი ახლავს და ამ ცრემლიან-ტკივილიანი დედის მოგონების ჩა­წერა და შეფასება მსმე­ნე­ლის­თვისაც ძალიან ძნელია. მიუ­ხედავად ამისა, ის ბევ­რი ბავშვის დედად  ქცეულა, დედაშვილური გრძნობა სხვებისათვის გაუნაწი­ლე­ბია, არ გაბოროტებულა, არამედ სიყვარულად და სათნოებად დაღ­ვრილა.

ნუნუ ძოწენიძე -
ფიზიკის მასწავლებელი

1975-1997 წლებში მუშაობდა მე-8 საშუალო სკოლაში.

დაიბადა: 1950 წლის  20 თებერვალს 1973 წელს დაამთავრა                      ქ. ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელობის
       სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ფიზიკა-მათემატიკის
           ფაკულტეტი ფიზიკის სპეციალობით.
1975-97-   წლებში-მუშაობდა ქუთაისის მე-8 საშუალო                              სკოლაში ფიზიკი მასწავლებლად.
                   ცხოვრობს  ქ. ქუთაისში, ნუცუბიძის ქ. №2/34.

                     შრომითი საქმიანობა:

1974-1975წწ. - ქ. ქუთაისის 30-ე საშუალო სკოლის                                             ფიზიკის მასწავლებელი. 

1975-1993წწ. - ქ. ქუთაისის მე-8 საშუალო სკოლის
              ფიზიკის მასწავლებელი.

1993-1997წწ.-     მე-8 საშუალო სკოლის დირექტორის                                          მოადგილედ.სასწავლო-აღმზრდელობითი                                მუშაობის დარგში.

1997-1999წწ. -  ქ. ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელობის                                  კლასიკური გიმნაზიის ფიზიკის                                                  მასწავლებლი.
2008-დან დღემდე - ქ. ქუთაისის №1 საჯარო სკოლის                                                  დირექტერის  მოადგილე.

               კვალიფიკაციის ამაღლების კურსები:

2006 წ. -  ტრენინგ-კურსი, „როგორ მოვამზადო და
         დავწერო პროექტი.“

2008წ.-    „სწავლების ინოვაციური მეთოდების და                                     ტექნოლოგიების გამოყენება.“

2008 წ. -  განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს მიერ
            ჩატარებული ტრენინგები.







ნუნუ ძოწენიძე (ფიზიკის  მასწავლებელი) და
მე-7 კლასის მოსწავლე ნინო ღურჭუმელიძე
















მე-8 სკოლის 1986-87 წლების გამოშვება,
კლასის ხელმძღვანელი  ნუნუ ძოწენიძე









ვალერი კიკალიშვილი -
რუსული ენისა და ლიტ. მასწავლებელი


დაიბადა 1978   წლის 19 ივლისს.
ამჟამად სსიპ კადეტთა სამხედრო ლიცეუმის რუს­­ლი ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელია.


სკოლა განათლების სისტემის უმნიშვნელოვანესი ერთ­ეუ­ლია, რომელსაც საზო­გადოებისთვის წიგნიერი ადამიანების აღზრდის გამორჩეული მისია აკისრია. რამდენიმე ათეული წელია მე-8 სკოლა პირნათლად ემსახურება ამ უკეთილ­შო­ბილეს საქმეს. თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ამჟამინდელი №8 საჯარო სკოლა თავისი სახელოვანი ტრადი­ციების ღირ­სეული გამგრძელებელია. აქ დამკვიდრებულია სიტ­ყვის და საქ­მის მჭიდრო ურთიერთ­კავშირზე ჩამოყალიბებული გარემო, სადაც ხორციელდება პედა­გოგების და მოსწავლეების ჰარ­მო­ნიულ და საქმიან ურთიერ­თო­ბებზე დამყარებული თანამედ­როვე მოთ­ხოვნების შესაბამისი სასწავლო პროცესი.



  სკოლას აქვს საკუთარი, მკაფიოდ ჩამოყალიბებული სტრატეგიული გეგმა, განსაზღვრულია განვითარების უმთავრესი პრიორიტეტები, რომელთაგან ძირითადია ხარისხიანი სწავლების უზრუნველყოფა.
განათლების სამინისტროს რეკომენდაციის საფუძველზე შემუშავებულია და მოქმედებაში მოყვანილია შიდა სასკოლო ცხოვრების    კონტროლის და შეფასების ხანგრძლივმოქმედი, გამჭირვალე და მოქნილი სისტემა. თითოეული თანამშრომლისთვის შემუშავებულია სასწავლო წლის განმავლობაში აუცილებელი შესასრულებელი სამუშაოს ნორმები.
   დადგენილი კრიტერიუმების საფუძველზე სისტემატიურ მონიტორინგს ექვემ­დებარება სკოლის ყველა სტრუქტურული რგოლი. საგნობრივი ჯგუფების (კათედრები), ცალკეული პედაგოგების და კლასის დამრიგებლების საქმიანობა. სასკოლო შეფასების სისტემა მაქსიმალურად უზრუნველყოფს პედაგოგების შემოქმედებითი პოტენციალის გამომჟღავნებას და მჭიდრო კავშირშია ჩვენს უმთავრეს სამოქმედო პოსტულატთან - სარეფორმო მოთხოვნების შესაბამისი სასწავლო-აღმზრდელობითი პროცესის გატარებასთან.
    თანამშრომლების მუშაობის აღრიცხვას და მათ საბოლოო შეფასებას აწარმოებს სკოლაში შექმნილი მონიტორინგის ჯგუფი. მონიტორინგის ფარგლებში სისტემატიურად ხორციელდება გაკვეთილებზე დასწრება, კეთდება მათი ანალიზი და თითოეულ პედაგოგს ეძლევა შესაბამისი რეკომენდაციები. პირველ ეტაპზე მასწავლებლები აკეთებენ საკუთარი საქმიანობის და მიღწეული შედეგების თვითშეფასებას. თავიანთი პრაქტიკის ანალიზის საფუძველზე ისახავენ სწავლების ხარისხის გაუმჯობესების, მისი სრულ­ყოფის რაციონალურ ხერხებს. მეორე ეტაპზე პედაგოგებს აფასებს მონიტორინგის ჯგუ­ფის წევრი (ხარისხის მართვის მენეჯერი), რომელიც ადგენს ჩატარებული გაკვ­ეთილის ხარისხს სკოლაში შემუშავებულ კრიტერიუმებთან მიმართებაში. ასევე ორეტაპიანია კა­თედრის ხელმძღვანელების და კლასის დამრიგებელთა საქმიანობის შეფასება. სასწავლო წლის ბოლოს შესრულებული სამუშაოს ხარისხიდან გამომდინარე დგინდება თითოეული თანამშრომლის რეიტინგი.




   2010 წ. ხარისხის მართვის მენეჯერი ვალერი კიკალიშვილი და ისტორიის
         მასწავლებელი აზა ბარბაქაძე სასერტიფიკაციო გამოცდების წინ.

 მაღალკვალიფიციური სწავლების შედეგია, რომ მოსწავლეთა დიდი ნაწილი წარმატებით მონაწილეობს სხვადასხვა სახის კონკურსებში, მათ არაერთი წარმატება მოუპოვებიათ სასწავლო-შემოქმედებითი ხასიათის საქალაქო თუ რესპუბლიკურ კონფერენციებში და ტურებში. N8 საჯარო სკოლა არის ქუთაისის იმ მცირერიცხოვან სკოლებს შორის, რომლებსაც ჰყავთ რესპუბლიკური მასშტაბის ღონისძიებებზე - ეროვნულ სასწავლო ოლიმპიადაზე გამარჯვებული მოსწავლეები. სკოლის პოპუ­ლარიზაციისთვის ხშირად ტარდება შემოქმედებითი ხასიათის ღონისძიებები.
  ჩვენი მუშაობის პრინციპია გამჭირვალე პროცესი, სწავლების მაღალი ხარისხი, დიდი ენთუზიაზმი და პროფესიონალიზმი. №8 საჯარო სკოლამ თამამად შეაბიჯა 21-ე საუკუნეში. სკოლა ტრადიციულად ბევრ ღირსეულ, წიგნიერ ადამიანს აღუზრდის სამშობლოს.
2009-2010 წლებში №8 საჯარო სკოლაში ხარისხის მარ­­ვის მენე­ჯე­რად გატარებულ ერთ წელიწადს, ვთვლი ჩემს ცხოვ­რებაში ძალიან მნიშვნ­­ლოვან ეტაპად. ამ მცირე პერი­ოდმა დიდი გამოცდილება და სუ­ლიერი სიმტკიცე მომ­ცა. ღრმად  ჩავწვდი პროფესიული დონის  ამა­ღლების საიდუმლოებას, გან­ვი­­ტკიცე  რწმენა, ახლებური მო­­ხოვნების შესაბამისად მი­ვუ­დექი საკითხების  შესწავლას და რაც მთავარია, შევიძინე ბევ­რი მეგობარი.
   №8 საჯარო სკოლაში დამხვდა შესა­ნიშნავი პედაგოგიური კოლექ­ტივი. საყვარუ­ლით ვიხსენებ თი­თოეულ თანამშრომელს,  რომლებმაც მოსვლის დღიდანვე მიმიღეს  თა­ვიანთი დიდი ოჯახის წევრად.  მათგან ყოველთვის მხოლოდ მხარდაჭერას,  სითბოს და ყურადღებას ვგრძნობდი.
    ჩემზე წარუშლელი შთა­ბეჭ­დი­ლება დატოვა სკოლის დირექ­ტორის  ბატონ რეზო სირბილაძის პიროვ­ნებამ. იგი გახლავთ ნამდვილი ადა­მიანი, ღრმად განათლებული, თა­ვისი საქმის უბადლო მცოდნე ჭეშ­მარიტი ხელმძღვანელი. მასთან მუშაობა შე­მოქ­მე­დებითი და პრო­ფე­სი­ული თვალსაზრისით  მეტად სასიამოვნო და საპასუხის­მგებლოა. არასოდეს დამავიწყდება, რომ  სწორედ ბატონმა რეზომ  ჯერ კიდევ   ჩემი მე-8 სკო­ლაში მისვლამდე  გამომიწოდა დახ­მარების ხელი, დამიყენა გვერდით და  ამით გახდა  ყველა ჩემი წარმატების  სულისჩამდგმელი. თამამად ვიტყვი - ჩემი არა მარტო, როგორც  სასწავ­ლო დაწ­ესებულების თანამშრომლის დაოსტატება, არამედ მთავარი - ჩემი, როგორც პიროვნების ჩამოყალიბება ბატონი რეზოს დამსახურებაა.
    დიდი კმაყოფილებით და სიყვარულით ვიგონებ მე-8 სკოლაში  გატარებულ პერიოდს და ხმამაღლა ვამბობ: გმადლობთ!



გამოყენებული ლიტერატურა:

1. ,,სსიპ №8 საჯარო სკოლა (1938-2011)”, ავტორები:   მზია ზარნაძე, ლია გაბუნია, გვ.40-60.

2.ქუთაისის სახელმწიფო  ისტორიული მუზეუმი. ფონდი ქ.ი.მ. N10133/სფ.287 ფ.75-80.

Комментариев нет:

Отправить комментарий